Yeni bir yıla adım attık. Hayli çalkantılı geçen 2022’yi geride bırakırken, belirsizliklerin devam ettiği yeni bir yıla başlamak bizleri ciddi manada temkinli olmaya sevk ediyor. İçimizden “inşallah gelen gideni aratmaz” temennisinde bulunurken elbette ki bu durum gerekli önlemleri almaktan imtina edeceğimiz anlamını taşımıyor.

2023 yılının gündem konuları artık daha net ortaya çıkarken hiç şüphesiz İklim Krizi ile mücadele çalışmaları ilk sıralardaki yerini almaya devam edecek görünüyor. Bu kapsamda getirilmek istenen düzenlemelerin sektörümüz üzerindeki önemli etkilerini her fırsatta sürekli vurguluyorum. Öyle bir süreçten geçiyoruz ki bu dönüşümü başarıyla gerçekleştirenler için büyük fırsatlar söz konusu iken başaramayanlar için de hayati tehditler var.

Son olarak AB Komisyonu, AB Konseyi ve AB Parlamentosu arasında 11-16 Aralık haftasında yapılan Trilog toplantılarında “Fit for 55” mevzuat paketinde uzlaşıya varıldı. Her ne kadar nihai metin henüz yayımlanmadı ise de edinilen bilgilere göre, AB ETS’ye (Emisyon Ticaret Sistemi) denizciliğin dahil edilmesi ve 1 Ocak 2024’ten itibaren Denizciliğin AB ETS sisteminin içinde yer alması kabul edildi.

Yeni sistemin ana hatlarından bazılarını sıralayacak olursak; 1 Ocak 2024’ten itibaren 5000 GT üstü yük ve yolcu gemileri yıllık karbondioksit (CO2) emisyonları için bir sonraki yılın 30 Nisan tarihine kadar emisyon izni bedeli ödeyecekler. Ödemeler 2024 yılı için % 40, 2025 için % 70, 2026 ve sonrasında % 100 oranında uygulanacak. AEA (AB+Norveç+İzlanda) dışı limanlardan AEA limanlarına yapılan sefer ve AEA limanlarından AEA dışı limanlara yapılan seferlerde % 50, AEA limanları arası sefer ve AEA limanlarındaki emisyonlar % 100 fiyatlandırılacak. AB Denizcilik ETS gelirlerinden sektörün dekarbonizasyonu için inovasyon fonu içinde denizciliğe ayrı bir fon ayrılacak.
Bu aşamadan sonra yasal metnin yayınlanması AB Parlamentosu ve AB Konseyi tarafından kabul edilerek uygulamaya konması bekleniyor.

Yine dünya genelinde bir ilk teşkil edecek Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (CBAM) için AB Konseyi, üye ülkeler ve Avrupa Parlamentosu koşullu olarak uzlaşı sağlarken, Mekanizma (CBAM) 1 Ekim 2023’ten itibaren geçerli olacak. Türkiye’nin özellikle karbon emisyonu yüksek sektörlerinin acil adımlar atması gerektiren bu kararın gerekleri yerine getirilmediği takdirde en büyük ticaret ortağımız AB ile ticaretimizin büyük zarar görmesi söz konusu…
Odamızca da yakından takip edilen tüm bu gelişmeler çerçevesinde; öncelikle ülkemizin ETS sisteminin yürürlüğe konulmasına yönelik çalışmalarını tamamlaması yanında, Avrupa Birliği ülkeleri ile güçlü faaliyetler yürüten denizcilik sektörümüzün AB ETS kapsamındaki İnovasyon Fonu gibi fonlardan istifade ederek rekabetten kaynaklanan risk ve tehditlerin ortadan kaldırılabilmesi için ilgili Bakanlıklar nezdinde girişimlerde bulunulmuştur. Gelişmeler, iş dünyasına büyük sorumluluklar yüklerken, bu konuda devlet desteklerini de elzem kılmaktadır. Bunun için de kamu-özel sektör diyaloğunu daha da sıklaştırmak, ortak akılla bu süreçte kazanan ülkeler arasında yerimizi almak büyük önem arz etmektedir.

Aralık ayında Deniz Ticaret Odamızın 2022-2026 döneminin 1. Müşterek Meslek Komiteleri Toplantısını, 16 Aralık’ta Piri Reis Üniversitesi’nde yaptık. Toplantımıza, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Denizcilik Genel Müdürü Sayın Ünal Baylan, Tersaneler ve Kıyı Yapıları Genel Müdürü Sayın Salih Tan ve Kıyı Emniyeti Genel Müdürü Sayın Durmuş Ünüvar katıldılar. Sorunların dile getirildiği fevkalade yararlı bir toplantı yaptığımızı düşünüyorum. Toplantıda gündeme gelen konuları ilgili kurumlarımıza gönderdik. Şimdi bu konuların takipçisi olacağız.

2023 yılının bizim için anlamı büyük… Cumhuriyetimizin kuruluşunun 100. yıldönümünü kutlayacağız. Türkiye Cumhuriyeti kuruluşundan bu yana geçen süreçte her zorluğun üstesinden gelmeyi başarmış, bugün Dünya’nın sözü dinlenen, saygın ve güçlü ülkeleri arasında yerini almayı başarmıştır. Bizlere düşen; milletçe birliğimize, beraberliğimize ve kardeşliğimize sahip çıkıp, Cumhuriyet kazanımlarını koruyarak, daha güçlü bir Türkiye yolundaki hedefe bütün gücümüzle katkı sağlamak olmalıdır. Bunu başardığımız takdirde hedeflediğimiz müreffeh ve huzur dolu günlere ulaşmanın mümkün olduğuna yürekten inanıyorum. Bu vesileyle eşsiz ve aziz vatanımızı bizlere miras bırakan Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ü, kahraman silah arkadaşlarını ve bu topraklar için tereddütsüz canını feda eden şehitlerimizi bir kez daha saygı, minnet ve şükranla anıyorum.

Zamanı durdurmak mümkün değil. Acısıyla tatlısıyla önümüzde yaşanacak günler var. Her işin başı önce sağlık diyerek sektörümüzü büyütmek, önündeki sorunları aşmak için çalışma azmimiz ve iş disiplinimizden taviz vermeden çaba harcamaya devam edeceğiz. Bu vesileyle bir kez daha 2023 yılının ülkemize, milletimize, tüm üyelerimize huzur, mutluluk, bereket ve istikrar getirmesini diliyorum.

Kalın sağlıcakla…