1- Panama Kanal İdaresi planlanan fiyat artışını ertelediğini duyurdu.

Panama Kanal İdaresi, 14 Nisan 2021 tarihinde yaptığı bir duyuruda, 15 Nisan 2021 tarihinden itibaren geçerli olması planlanan kanal transit geçiş ücretine yönelik fiyat artışını erteleyeceğini duyurdu. Kanal İdaresi tarafından önerilen değişikliklere göre transit geçişlerde en az 20.000 Dolar (%57 artış), en fazla 58.500 Dolar (%167) olarak belirlenen artış 1 Haziran 2021 tarihinden itibaren geçerli olacaktır.

Söz konusu erteleme duyurusu, Uluslararası Deniz Ticaret Odası (International Chamber of Shipping – ICS), Asya Armatörler Birliği (Asian Shipowners’ Association – ASA) ve Avrupa Topluluğu Armatörler Birliği’nin (European Community Shipowners’ Association – ECSA) Panama Kanalı transit geçişlerine ilişkin fiyat artış hızına yönelik endişelerini duyurdukları 17 Mart 2021 tarihli ortak bildiriden sonra yapılmıştır.

Ortak bildiride, geçiş ücretlerindeki belirgin artışa yönelik endişeler dile getirilmiş ve fiyat artışına yönelik Panama Kanal İdaresi tarafından belirlenen 15 Nisan tarihinin denizcilik sektörü için çok erken bir tarih olduğu ve kanaldan geçiş yapacakların söz konusu fiyat artışına henüz hazır olmadığı ifade edilmiştir. Panama Kanal İdaresi, artan geçiş ücretlerinin sebebinin verilen hizmete yönelik değişen arz ve talep koşulları olduğunu belirtmiştir.

Panama Kanal İdaresi 13 Nisan 2021 tarihinde yaptığı açıklamayla yeni geçiş ücretlerini ertelediği tarihi duyurmuştur. Bu tarih değişikliğiyle denizcilik sektörü yeni ücretlere hazırlanmak için zaman kazanacaktır. ICS Genel Sekreteri Guy Platten konuyla ilgili olarak şu sözleri ifade etmiştir: “Transit geçiş ücretlerine yönelik yapılacak artış için belirlenen tarihin sektörün çağrıları sonucunda Panama Kanal İdaresi tarafından 1 Haziran 2021’e ertelenmesi ile sektörün güveni tazelenmiştir. Fiyat artışının, Panama Kanalı tarafından verilen hizmete yönelik değişen arz talebe uyum sağlamak amacıyla yapıldığının farkındayız. Transit geçiş ücretleri konusunda sektöre öngörülebilirlik sağlamak amacıyla uzun dönemli bir fiyatlama stratejisi geliştirmek için Panama Kanal İdaresi ile verimli bir diyalog içerisinde olmak istiyoruz.”

ASA Genel Sekreteri Yuchi Sonoda ise ifadelerinde şu sözlere yer vermiştir: “Denizcilik sektörünün çağrılarını dikkate alarak fiyat artışları için belirlenen tarihi 15 Nisan 2021’den 1 Haziran 2021’e ertelediği ve Kanala ilişkin gelecekteki operasyon ve yönetim süreçleri ile ilgili olarak kanaldan geçiş yapanların taleplerini daha yüksek ekonomik istikrar ve şeffaflık temellerinde değerlendirmeye devam edeceği için Panama Kanal İdaresine teşekkürlerimizi iletiyoruz.”

2- ESPO, Avrupa limanlarının stratejik rolünü ve sınır ötesi boyutunu tanıyan Avrupa Parlamentosu’nu memnuniyetle karşıladı.

Avrupa Deniz Limanları Teşkilatı (European Sea Ports Organization – ESPO), daha verimli ve daha temiz deniz taşımacılığına ilişkin teknik ve operasyonel önlemler hakkında Taşımacılık Komitesi Başkanı Karima Delli tarafından sunulan raporun Avrupa Komisyonu tarafından onaylanmasından dolayı duyduğu memnuniyeti dile getirmiştir.

Avrupa Parlamentosu’nda kabul edilen raporun nihai halinde ESPO tarafından desteklenen birçok önemli husus bulunmaktadır:

• Limanların taşımacılık, enerji sektörü ve mavi ekonomi merkezleri olarak stratejik rollerinin tanınması,
• Deniz limanlarının sınır ötesi boyutunun tanınması,
• Sıfır emisyonlu limanlara yönelik başlatılan girişimlerin desteklenmesi,
• Deniz otoyollarına ilişkin revize edilmiş bir konsepte ihtiyaç duyulduğu,
• Limanların görevlerinin Trans Avrupa Ulaşım Ağı’nda (Trans-European Transport Network- TEN-T) tanınması,
• Kısa mesafeli deniz taşımacılığına geçişe yönelik bir tasarının desteklenmesi,
• Yeşil gündemin ortaya konulması ve Avrupa limanlarında çok modlu bağlantısallığın kurulması amacıyla yeterli miktarda finansman sağlanması için teşvik verilmesi.

ESPO Genel Sekreteri konuya ilişkin olarak şu sözleri ifade etmiştir: “Karima Delli tarafından sunulan rapor kabul edilmeden önce askıda kalmış birçok konu görüşüldü ancak limanların hayati ve bütünsel rolleri, TEN-T’de limanların önemine yer verilmesi ve deniz otoyollarının yeniden gözden geçirilmesine yönelik ihtiyaca ilişkin tüm hususların tüm taraflarca destek görmesinden dolayı memnunuz.”

Denizcilik sektörünün Avrupa Birliği emisyon ticaret sistemine dahil edilmesi ve Sıvılaştırılmış Doğal Gaz’ın (Liquefied Natural Gas – LNG) rolü, oylama sürecine hazırlık sırasında görüşülen ana konular olmuştur.

Denizcilik sektörünün AB emisyon ticaret sistemine dahil edilmesine ilişkin çabaları memnuniyetle karşılayan ESPO’ya göre; denizcilik sektörünün söz konusu ticaret sistemine dahil edilmesi neticesinde elde edilecek gelirlerin sektörün karbonsuzlaştırılmasına yönelik yapılacak yatırımlarda kullanılması ve gelirlerin önemli bir kısmı ile Avrupa limanlarındaki alternatif yakıt altyapılarına yatırım yapılması gerekmektedir. Buna ek olarak Avrupa Komisyonu, karbon sızıntısı ve bölgesel bir önlem neticesinde oluşacak olumsuz rekabet etkileri gibi sorunları değerlendirmeli ve bu sorunları ele almalıdır. Avrupa limanlarının rekabet edebilirliği ve Avrupa denizcilik sektörü küresel sektörde herkes için eşit şartlarda bir rekabet ortamı oluşturularak güvence altına alınmalıdır. ESPO, bu konuda etkin olmak amacıyla AB Emisyon Ticaret Sisteminin, Avrupa limanlarına sefer yapan şirketlerin söz konusu Sistemden kaçınmalarını önlemek ve bunu en aza indirgemek için çeşitli çözümler üretmesi gerektiği görüşündedir.

Ayrıca ESPO, hava kalitesini artırmaya yardımcı olan LNG’nin bir geçiş yakıtı olarak tanınmasından ve sıfır emisyonlu yakıt alternatiflerine kademeli olarak geçiş sürecinde LNG altyapılarına yönelik ihtiyacın kabul edilmesinden dolayı da memnuniyetini dile getirmektedir.

Konuyla ilgili ESPO Genel Sekreteri son olarak şu sözleri ifade etmiştir: “Denizcilik ve liman sektörünün önemini gösteren bu rapor, sektörün Yeşil Mutabakat (Green Deal) kapsamındaki hedeflerine ulaşması sürecinde yaşayacağı birçok zorluğu ve fırsatı açıklığa kavuşturmuştur. ESPO olarak somut teklifler masaya yatırıldığında Parlamento, Komisyon ve Üye Devletler ile yapıcı diyaloglarımızı yürütmeye devam edeceğiz.”

3- Avrupa denizcilik sektörü, Avrupa Birliği ve Birleşik Krallık Ticaret ve İş birliği Sözleşmesi’nin Avrupa Parlamentosu tarafından onaylanmasını memnuniyetle karşıladı.

Avrupa Parlamentosu dış ilişkiler ve ticaret komitelerinin onayından sonra, 27 Nisan 2021 tarihinde 660 oyla AB-Birleşik Krallık Ticaret ve İş Birliği Sözleşmesini onaylamıştır. 1 Mayıs 2021 tarihinde yürürlüğe giren söz konusu Sözleşme, daha önceden Birleşik Krallık tarafından onaylanmış ve 24 Aralık 2020 tarihinde yapılan müzakerelerden sonra geçici olarak 1 Ocak 2021 tarihinden itibaren uygulanmaya başlanmıştır.

Birleşik Krallık’ın 31 Ocak 2020 tarihinde Avrupa Birliği’nden ayrılmasıyla birlikte 1 Ocak 2021 tarihinde geçiş süreci sona ermiştir. AB-Birleşik Krallık Ticaret ve İş Birliği Sözleşmesi kapsamında yürütülen ticari ilişkiler, Avrupa Birliği’nin Japonya gibi küresel ortaklarıyla imzaladığı ticaret sözleşmelerinde olduğu gibi mal ve hizmet alanında serbest ticaret yapılmasını sağlamaktadır.

Söz konusu sözleşme, mal ve hizmet ticareti, dijital ekonomi, fikri mülkiyet hakları, hukuki yaptırım ve adli iş birliği gibi önemli alanlarda öncelikli düzenlemeler ortaya koymakla birlikte herkes için eşit şartlar altında bir rekabet alanı sunmaya yönelik hükümler de içermektedir.

Birleşik Krallık’ın AB’den ayrılmasından dolayı ikili ilişkilerde geçmişe kıyasla bir değişim yaşansa da, imzalanan bu sözleşme yalnızca bir serbest ticaret sözleşmesi değil, ticaret özgürlüğünü ve temel insan haklarını koruyan ve karşılıklı iş birliğini sürdüren somut temele sahip bir anlaşmadır.

ECSA Genel Sekreteri Martin Dorsman konuyla ilgili şu açıklamaları yapmıştır: “AB-Birleşik Krallık ikili ilişkilerindeki uzun zamanlı belirsizlik döneminin sonuna geldiğimiz için sevinçliyiz ve denizcilik sektörünün hem AB hem de Birleşik Krallık ekonomileri için oynadığı rolün öneminin altını çiziyoruz. Birleşik Krallık ekonomisi için hayati öneme sahip deniz taşımacılığı sektörü Avrupa Birliği’nin dış ticaret hacminin %76’sını oluşturmaktadır. Dolayısıyla pandemi sürecinin yaralarının iyileştirilmesi ve ikili ilişkilerin geliştirilmesi için bu iki ülke arasındaki ticaretin güvenli bir şekilde gerçekleştirilmesi çok önemlidir.”

4- Avrupa Parlamentosu sıfır emisyonlu deniz taşımacılığına zemin hazırlayan bir karara vardı.

27 Nisan 2021 tarihinde Avrupa Parlamentosu Genel Kurul Toplantısında, Avrupa Yeşil Anlaşması (European Green Deal) kapsamında denizcilik sektörünün 2050 yılına kadar iklime zararsız bir hale gelmesi hedefini gerçekleştirmek amacıyla daha verimli ve daha temiz denizcilik sektörüne yönelik teknik ve operasyonel önlemler hakkında bir karar alınmıştır.

Avrupa gemi inşa sektörü temsilcisi Tersaneler ve Deniz Ekipmanları Birliği (Shipyards & Maritime Equipment Association – SEA Europe) konu ile ilgili şu açıklamayı yapmıştır: “Söz konusu karar deniz taşımacılığının Avrupa Birliği için ekonomik ve stratejik yönlerden önemine vurgu yapmış ve Avrupa Birliği’nin ekonomik, sosyal ve bölgesel birliği kapsamında deniz taşımacılığı sektörünü kilit bir unsur olarak tanımıştır.”

Avrupa Parlamentosu tarafından alınan karar, Avrupa’da bulunan tersanelerin sürdürülebilir, sosyal ve dijitalleştirilmiş gemi inşa ve tamir sektörüne daha fazla yatırım yapmalarını sağlamak amacıyla gerekli fonlama ve çeşitli önlemlerin uygulamaya konulması için Avrupa Komisyonu’na yapılan çağrıyı da kapsayan bazı önemli adımları içermektedir. Bunun yanı sıra söz konusu karar kapsamında, deniz taşımacılığının karbonsuzlaştırılması, uyum politikası, Avrupa Yapısal ve Yatırım Fonları (European Structural and Investment Funds), Birleşik Avrupa Tesisi (Connecting European Facility – CEF) ve Avrupa Yeşil Anlaşması kapsamında kirliliğe sebep olan emisyonların azaltılması, sıfır karbon ekonomisine geçiş yapan denizcilik sektörünün desteklenmesi amacıyla sermaye ve teşvikler verilmesi yönünde projeler yapılması için Avrupa Komisyonu’na çağrı yapılmaktadır. Söz konusu çağrıya ek olarak, gemi inşacılar için ön teslimat ve teslimat sonrasında finansman sağlanması için Avrupa Yatırım Bankası’na (European Investment Bank) da çağrı yapılmıştır. Bu sayede projelerin finansal kapasitesi ve uygulamaya konulması konularında önemli ölçüde gelişme sağlanacaktır.

SEA Europe Genel Sekreteri Christophe Tytgat konuya ilişkin olarak şu sözleri ifade etmiştir: “Avrupa Parlamentosu, deniz taşımacılığı sektörünün iklime zararsız ve dijital bir sektör haline dönüşmesi konusunda Avrupa’da bulunan tersanelerin ve deniz ekipmanları sektörünün stratejik önemini tamamen tanımış ve Avrupa deniz teknolojileri sektörünün birçok zorlukla karşı karşıya olduğunu kabul etmiştir.”

5- 01.01.2021 – 20.05.2021 tarihleri arasındaki Paris MOU kapsamında Türk bayraklı gemi tutulmaları.

01.01.2021 – 20.05.2021 tarihleri arasında Paris Memorandumu (Paris MOU) üye limanlarında Türk Bayraklı gemilere yönelik 60 denetim gerçekleştirilmiş ve söz konusu denetimlerde herhangi bir gemi tutulmamıştır. Türk Bayraklı gemi tutulmalarına ilişkin detaylı bilgiler Odamız web sayfasında (http://www.denizticaretodasi.org.tr/sayfalar/gemitutulmalari.aspx) yer almaktadır.

Bilgilerinize arz/rica ederim.