Ülkemizin dört bir yanında çıkan yangınlar içimizi yakıyor. Ege’nin mavisine eşlik eden dünyanın en güzel yeşiline sahip ormanlarımız ne yazık ki küle dönüyor. Milyonlarca ağacın yanında insanlarımızı, canlıları, börtü böceği kaybettik. Doğanın o temiz havasından mahrum kaldık.  Dileğimiz yangınların bir an önce söndürülmesidir. Ormanlarımızı ciğerimiz gibi korumalı, insanları orman yangınlarına karşı daha bilinçli olmaya sevketmeli, yangına havadan ve karadan daha etkin şekilde müdahalenin yollarını bulmalıyız.

Pandemi nedeniyle karantinada geçen kış ve ilkbahar aylarından sonra, kısıtlama tedbirlerinin kaldırıldığı sıcak yaz aylarını yaşıyoruz. Sahillerimizde yerli ve yurtdışı ziyaretçi açısından geçen sezona göre artış var. Tatil yapmak isteyenlerin tercihi geçen sezon gibi bu sezon da denizlere kaydı.

Ege kıyılarında turizm hareketi ise tüm beklentilere rağmen ne yazık ki başlamadı. Odamız üyesi feribot işletmecileri, 1,5 yılı aşkın süredir kontak çalıştırmadığı için kıyılarımız ile Yunan adaları arasında ulaşım hattı koptu. Ege Denizi adeta kapı duvar oldu. Kruvaziyer gemi seferleri güvenlik ve sağlık protokolleri doğrultusunda artıyor. Temmuz ortasında Akdeniz’de seferde bulunan gemi sayısı 32’ye çıktı. Yakın ülkemiz limanlarının kruvaziyer hatların rotasına girmesini bekliyoruz.

Turizm sektörünün beklentileri doğrultusunda sezonun kış aylarına uzamasını, yurtdışı misafirlerimizin kişi başı harcamalarının artmasını dilerken, Covid-19’un yeni varyantları ile vaka sayılarındaki artış endişe yaratıyor. Yeniden kapanma tehlikesine karşı, hastalıkla mücadelede çözüm aşı olmaktan geçiyor. Herkesi aşı olmaya davet ediyoruz.

Küresel ekonomide pandemi sonrası canlanma, deniz ticaretindeki büyümeyi de kamçılıyor. Baltık Kuruyük Endeksi (BDI) deniz taşımacılığına yönelik güçlü talep sonucu 3,000 puanın üstünde seyrediyor. Uzakdoğu-Akdeniz hattında 40’lık konteynerin navlunu 13 bin doların üzerine çıktı. Baltık ve Uluslararası Denizcilik Konseyi (BIMCO) Raporu’na göre güçlü talep ve tedarik zincirlerindeki sıkışıklığın devam edecek olması, navlunları önümüzdeki aylarda da yüksek tutmaya devam edecek. Diğer yandan Batı-Doğu rekabeti olarak şekillenen ticaret savaşlarının, deniz taşımacılığının yönünü tayin edeceği değerlendiriliyor.

Bu yılın ilk yarısında 104 milyar dolarlık ihracatla, yılsonu 200 milyar dolar hedefine yaklaşılmış oldu. Limanlarımızda elleçlenen konteyner yılın ilk yarısında geçen yılın ilk yarısına göre yüzde 12,2 artarak 6 milyon 164 bin 384 TEU'ya, elleçlenen yük yüzde beş artışla 256 milyon tona ulaştı. İzmir Limanları’nda elleçlenen konteyner 917 bin TEU oldu. Uzakdoğu-Avrupa hattında lojistik maliyetler, ülkemizi Avrupa’nın tedarik merkezi olarak öne çıkarabilecek. Ancak üretimin ithalata bağlı olmasından kaynaklanan ek maliyetler ve düşük lojistik performans, ihracatımızın hızını kesiyor. Büyük Önder Atatürk’ün ulusumuza armağan ettiği 1 Temmuz Denizcilik ve Kabotaj Bayramı’nın 95. Yıldönümünde, denizlerde güçlü olanın dünya ekonomisinde de söz sahibi olacağını unutmamalıyız. Türk bayraklı, Türk sahipli gemi filosunu yenilemeli ve büyütmeliyiz.

Marmara Denizi’nde aylardır devam eden müsilaj ya da deniz salyası, hepimizde derin üzüntü ve geleceğe dair endişe yarattı. Alınan tedbirlerle deniz yüzeyinde şimdilik çözülen ancak deniz dibinde varlığını koruyan sorunun kesin çözüme kavuşmasını bekliyoruz. Aynı tehlikenin İzmir Körfezi ve Ege Denizi’nde yaşanabileceğini unutmamalıyız. Körfezde sirkülasyonu artıracak Körfez Rehabilitasyon Projesi’nin başlamasını, Gediz Nehri’ndeki kirliliğin çözülmesini umuyoruz.

En büyük pazarımız Avrupa Birliği’nin iklim krizine karşı hazırladığı Avrupa Yeşil Mutabakatı, birçok iş kolu gibi denizciliğimizi doğrudan etkileyecek. Ticaret Bakanlığı’nın yayınladığı Yeşil Mutabakat Eylem Planı doğrultusunda yeşil denizcilik ve yeşil liman uygulamalarını yakından takip edeceğiz. 

Türkiye İstatistik Kurumu’nun açıkladığı 2020 yılı rakamlarına göre ülkemizde su ürünleri avcılığı geçen yıl yüzde 21 azaldı. Denizlerimizde avcılık yoluyla yapılan üretim maalesef 331 bin tona kadar geriledi.  Bilinçsiz avcılığı bırakıp, deniz canlılarının üremesine fırsat vermeli, böylece denizlerin bereketinden yeni nesillerin faydalanmasını sağlamalıyız.

Pruvanız neta, rüzgârınız kolayına olsun. Kalın sağlıcakla.

Yusuf ÖZTÜRK
İMEAK Deniz Ticaret Odası İzmir Şubesi
Yönetim Kurulu Başkanı